piątek, 7 listopada 2014

Kosmiczna galeria cz 4

Mgławica „Motyl” (NGC 6302)

Bipolarna mgławica planetarna znajdująca się w konstelacji Skorpiona, w odległości około 4000 lat świetlnych. Jest to jedna z najjaśniejszych mgławic planetarnych naszego nieba, widoczna za pomocą zwykłej lornetki.

NGC 6302
Mgławica „Motyl”                                           fot. NASA
Mgławica NGC 6302 powstała w wyniku gwałtownego wyrzutu gazu przez umierającą gwiazdę centralną, znajdującą się na styku obu skrzydeł. Gwiazda ta ma wyjątkowo wysoką temperaturę powierzchni szacowaną na 250 000 K i jest jedną z najbardziej gorących jakie znamy. Jest ona ukryta przed bezpośrednią obserwacją za gęstym kokonem pyłu lecz dobrze widoczna w ultrafiolecie. 
 
Rozpiętość skrzydeł NGC 6302 to 3 lata świetlne. Tworzenie się mgławicy szacuje się na 10 tysięcy lat wstecz. Po obu stronach torusa gwiazda wyrzuca siłą swojego promieniowania rozgrzane strumienie zjonizowanego gazu, które dalej bulgoczą, ochładzają i kondensują się, tworząc imponujące wzory turbulencyjne i ściany zaznaczające granice wiatru gwiezdnego- w całości przypominające skrzydła motyla.


 

Mgławica „Ślimak” (znana też jako Oko Boga) (NGC 7293)

Mgławica planetarna znajdująca się w gwiazdozbiorze Wodnika powstała po wyrzucie materii z gwiazdy centralnej. Pozostałość tej gwiazdy potężnym promieniowaniem oświetla rozproszone gazy w przestrzeni. Oddalona jest od nas o około 714 lat świetlnych i jest jedną z najbliższych Ziemi mgławic planetarnych, pozostając jednocześnie jedną z najładniejszych. Mgławica ta rozciąga się na 2,5 roku świetlnego, a jej wiek ocenia się na mniej więcej 10 600 lat. Za około 5 miliardów lat nasze Słońce zmieni się w podobną mgławicę. Będzie to koniec życia naszej dziennej gwiazdy.
 
NGC 7293
Mgławica „Ślimak”                                                           fot. NASA

 

Wielka Mgławica Oriona (NGC 1976) (M42)

Najjaśniejsza mgławica dyfuzyjna na naszym niebie, widoczna gołym okiem znajdująca się w gwiazdozbiorze Oriona. Jej wymiary wynoszą ok. 40 × 28 lat świetlnych. M42 jest typowym miejscem gwiezdnych narodzin. Do tej pory w mgławicy odkryto około 700 gwiazd na różnych etapach procesu formowania, oraz 150 dysków protoplanetarnych, z których powstaną później planety. Jest oddalona od nas o 1345 lat świetlnych.

NGC 1976
Wielka Mgławica Oriona                                            fot. NASA

 

Mgławica „Trójlistna Koniczyna” (NGC 6514)

Mgławica emisyjna powiązana z gromadą otwartą gwiazd znajdująca się w gwiazdozbiorze Strzelca. Na niebie zajmuje obszar o średnicy 28 minut łukowych. Jej jasność to około 9 m. Jest najpiękniejszą i najbardziej znaną mgławicą dyfuzyjną. Mgławica ta liczy sobie zaledwie 300 tysięcy lat i należy do najmłodszych spośród znanych nam mgławic emisyjnych. Jej odległość od Ziemi szacuje się na 5 200 lat świetlnych.

NGC 6514
Mgławica „Trójlistna Koniczyna”                                      fot. ESO


 
Słowniczek

Rok świetlny- jednostka odległości w astronomii, wyrażona jako czas potrzebny światłu na przemierzenie tej odległości. Przeliczając rok świetlny na kilometry będzie to około 9,5 biliona kilometrów.

Mgławica emisyjna- wielka chmura świecącego gazu i plazmy mogące emitować duże ilości promieniowania ultrafioletowego.


Mgławica planetarna- obłok gazu i pyłu powstałego z odrzucenia zewnętrznych warstw gwiazdy kończącej swój żywot. W centralnym punkcie takiej mgławicy znajduje się zawsze wspomniana gwiazda. 

Supernowa- końcowy etap życia gwiazdy, podczas którego gwiazda eksploduje, wyrzucając w przestrzeń prawie całą swoją materię. 

Gromada otwarta gwiazd- grupa nawet kilku tysięcy luźno połączonych grawitacją gwiazd, powstałych z jednej olbrzymiej chmury molekularnej.

Galaktyka spiralna- jedna z odmian galaktyki, w której można wyróżnić co najmniej dwa spiralne ramiona. Generalnie, galaktyka to skupisko wielu miliardów gwiazd związanych ze sobą siłami grawitacji.

 
NGC xxxx- numer katalogowy obiektu kosmicznego w jednym z najbardziej znanych katalogów obiektów rozciągłych.


                                < Wstecz    1...4/4

Artykuł pochodzi z mojej książki pt. "Ciekawe, niezwykłe, zastanawiające. Część 2". Zapraszam na Stronę książki.

książki popularnonaukowe

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Wspomóż mnie lub zostań moim patronem już od 5 zł - sprawdź szczegóły

Moje e-booki

Kliknij w okładkę, aby przejść do strony książki

Przejdź do strony książki Przejdź do strony książki