Strony

▼

wtorek, 1 grudnia 2015

Staropolskie słowa o innym znaczeniu niż dziś cz 2

Przecieknąć, przecichać – uciszyć się, uspokoić się.
Przeciwnie – przykro, tęskno, nieswojo.
Przedłużacz – leniuch, zwlekający, kunktator.
Przedni – poprzedni, dawny; właściwy, wyłączny, jedyny.
Przemijać – pomijać.
Przepis – kopia pisma, odpis; wzór pisma dla uczących się pisać.Przepisać – przewyższyć, ubiec, wyprzedzić.
Przerzutka – mostek, kładka.
Przeszkoda – straszydło nocne, upiór, mara.
Prześcieradło – chusta, płótno, ręcznik.
Przewód – przewodnictwo, kierownictwo, dowództwo.
Przyjęcie – wpływ, dochód.
Rak – szkrab, malec, smyk, rumieniec.
Rodzina – ojcowizna, ojczyzna, miejsce urodzenia, strony rodzinne.
Rosół – 1) słona woda do przechowywania w niej rzeczy jadalnych, solanka; 2) smutek, frasunek, kłopot, nieprzyjemne położenie, dolegliwość, bieda.
Rzeczny – rzeczywisty, istotny, faktyczny, realny, dowodny.
Schować się – wychować się, uchować się; nauczyć się czegoś od dzieciństwa.

Schowanek – wychowanek, wychowaniec.

Schowanka – wychowanka, wychowanica.
Sernik – budynek kwadratowy do obsuszania serów i gomółek.

Serowy – surowy.
Sklep – sklepienie; archiwum.
Skurczyć – skrępować.
Smak – rozkosz, słodycz.
Sobota – podsienie, ganek, portyk, kruchta.
Soda – zbytnie spanie, śpiączka.
Sok – donosiciel, potwarca, oszczerca.
Spadek – strata, klęska, szkoda.
Statek – 1) stateczność, powaga; 2) stałość, wytrwałość (S. w wierze, w dobrem); 3) mienie, dobytek, dostatek.
Statysta – mąż stanu, polityk, dyplomata.
Stół – obiad; siedzenie jedzących u stołu.
Studzienki – grzbiet, plecy, łopatki (np. stawiać bańki na studzienkach).
Szczury – szczupły, cienki, chudy, subtelny.
Sznurówka – gorset.

Szpik – uczeń szkół jezuickich.
Sztuczny – obłudny, udany, chytry, przebiegły.
Szyba – otwór, dziura, krater.
Trafny – przystojny, stosowny.
Transfuzja – przelew, przeniesienie z jednej osoby na drugą jej wierzytelności, akcji, praw i skarg, później nazywane cesją.
Trawnik – mały szczupak.
Trefny – żartobliwy, pocieszny.
Tusz – tuzin.
Ubiegać się – utrudzić się bieganiem.
Ukłonić się – ulec, ustąpić.
Ukradziony – ukradkowy, tajemny (np. ścieżka ukradziona).
Uliczka – furtka, drzwi; przystęp (np. Jezus wszedł przez zamknięte uliczki).

Uprzejmy – szczerze oddany (np. Uprzejmy Bogu, królowi).
Wnęk – 1) wnuk; 2) synowiec, siostrzeniec.
Wnęka, wnęczka – wnuczka.
Województwo – wojewoda z żoną (np. Województwo przyjechali).
Wybrudzić się – wyczyścić się z brudu.
Wychodować – wypróżniać się w wychodku.
Wydawca – zdrajca.
Wysepka – wysypka.
Wysiadka – ławka przed domem.
Wyssany – wycieńczony, zblazowany.
Występ – występek, przestępstwo.
Wytrych – rygiel, zamek, zapora.
Zabawa – zatrudnienie, zajęcie, robota, czynność, obowiązek.
Zachwycenie – utrata zmysłów.
Zakładnik – ten, co się z kimś zakłada o coś.
Zamęt, zamętek – smutek, strapienie.
Zapiać – zaśpiewać.
Zawodnik – wyścigowiec, koń biegający do mety, czyli do zawodu, w zawody.

Zazdrość – współubieganie się, rywalizacja.
Zboże – 1) ochwat żytni, obroczny u koni; 2) majątek, mienie; 3) szczęśliwość.
Zgon – 1) zegnanie; 2) koniec.
Żale – cmentarz.
Żałoba – skarga, zaskarżenie, zażalenie (np. uczynić żałobę na kogoś przed kimś; przynieść, kłaść na kogoś żałobę).



 < Wstecz    1...4/5    Dalej >




Ciekawe artykuły:
    Zapoznaj się z innymi artykułami. Przejdź do zakładki Spis artykułów.




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz