Jak naprawić syrenę alarmową z autoalarmu

Dziś na naszym warsztacie naprawczym mamy syrenę alarmową pochodzącą z alarmu samochodowego (autoalarmu).

Opis działania syreny alarmowej

     Opisywana w tym artykule syrena jest typowym urządzeniem sygnałowym wykorzystywanym powszechnie we wszelkiego rodzaju autoalarmach. Jest ona końcowym elementem samochodowego systemu alarmowego, tzn. zadziała wtedy, gdy system poda jej informację (sygnał sterujący), że ma to zrobić.

     Model, który tu opisujemy, jest sterowany bardzo prosto, mianowicie wydaje sygnał dźwiękowy po otrzymaniu bezpośrednio napięcia zasilania. Syrena wydaje na przemian sześć różnych dźwięków, a jej 12-watowa moc jest wystarczającą, by być słyszaną w odległości 100-200 metrów.

Syrena po rozkręceniu

 

Opis elektryczny syreny

     Syrena zbudowana jest w prosty sposób, bez zbędnego komplikowania projektu. Cały układ możemy podzielić na cztery części:

• układ stabilizowany obniżający napięcie dla generatora tonu,
• generator tonu,
• wzmacniacz mocy,
• głośnik.

Schemat elektryczny syreny alarmowej

    Choć elektronika zasilana jest napięciem stałym pochodzącym z akumulatora, w szeregu mamy wstawioną diodę, której celem jest zabezpieczenie układu przed odwrotnym podłączeniem zasilania. Napięcie to, modulowane przez generator i wzmacniane przez wzmacniacz mocy, trafia do głośnika wytwarzającego dźwięki.

     Sam generator tonu potrzebuje zasilania napięciem 3 V stąd też potrzeba jego obniżenia przez diodę Zenera. Jak widać ze schematu powyżej, generator do pracy nie potrzebuje dużo elementów zewnętrznych.

     Układ scalony LP7608, który jest generatorem tonu, wytwarza sześć różnych sygnałów akustycznych podawanych na wyjście (końcówki 5 i 6). Sygnały te są następnie wzmacniane w tranzystorowym wzmacniaczu mocy i doprowadzone do głośnika, z którego wydobywa się głośny dźwięk.

Płytka syreny od strony elementów

 

Jak naprawić syrenę alarmową

     Przyczyn nieprawidłowego działania syreny może być kilka:

• problem z zasilaniem,
• problem z generatorem tonu,
• problem ze wzmacniaczem,
• problem z głośnikiem.

     Z uwagi na dość duży prąd potrzebny do uzyskania z głośnika wystarczająco głośnego dźwięku, problem zazwyczaj jest ze stopniem mocy, który pod wpływem tego prądu może ulec uszkodzeniu. Co ciekawe, nie zawsze uszkodzeniu ulegnie tranzystor sterujący głośnikiem, tzw. końcówka mocy (B772), gdyż jest on na taki prąd przygotowany. Równie często uszkodzeniu ulega tranzystor sterujący tą końcówką mocy, więc nie należy się ograniczać do sprawdzenia tylko jednego tranzystora. Pozostałe tranzystory także należy sprawdzić.

Sprawdzanie sygnału akustycznego

     W przypadku niedziałania syreny jednym ze sposobów na zlokalizowanie usterki jest sprawdzenie poprawnego przebiegu sygnału akustycznego z generatora do syreny. Możemy do tego celu wykorzystać typowy szukacz sygnału wykorzystywany do badania torów akustycznych lub – jeśli takowego nie mamy – możemy użyć zewnętrznego wzmacniacza akustycznego lub nawet możemy spróbować użyć samego głośnika – dźwięk wtedy będzie słyszalny, ale bardzo cicho. W przypadku użycia samego głośnika nie zalecamy go do sprawdzenia samej końcówki mocy (punkt D), gdyż, jeśli będzie on za słaby, może ulec uszkodzeniu. Poniższa ilustracja pokazuje punkty akustyczne do sprawdzenia.

    Nie trudno domyślić się, że uszkodzenia należy szukać w bloku, przy którym sygnał akustyczny przestaje być słyszalny. Jeśli tego sygnału nie słyszymy już z generatora, należy sprawdzić zasilanie opisane w punkcie niżej.

     W przypadku utraty sygnału na którymś z tranzystorów wystarczy je wymontować i omomierzem sprawdzić, czy jest sprawny. Gdyby się jednak okazało, że sygnał dochodzi aż do końcówki mocy a mimo to w głośniku nic nie słychać, należy ten sygnał skontrolować na samym głośniku czy rzeczywiście do niego dochodzi. Czasem uszkodzeniu (przerwaniu) może ulec przewód doprowadzający sygnał akustyczny do głośnika.

     Jeśli sygnał dochodzi do głośnika, a ten nie reaguje, możemy wnosić z tego, że uszkodzeniu uległ sam głośnik, co potwierdzić możemy, sprawdzając omomierzem jego cewkę. Powinna ona wykazywać jakiś opór. Jeśli tego oporu nie ma (opór wynosi zero) to mamy informację o zwarciu w cewce, a jeśli omomierz w ogóle nie reaguje, to jest to dla nas informacja o przerwie w uzwojeniu więc głośnik nie może działać.

Sprawdzanie zasilania

     Drugim ze sposobów szukania usterki, często połączonym z pierwszą metodą opisywaną powyżej, jest kontrola zasilania układu. Co prawda syrena zasilana jest z akumulatora samochodu, lecz do jej prawidłowego działania potrzebne jest zasilanie elektroniki (generatora), które jest w układzie obniżane. Poniższa ilustracja pokazuje punkty do sprawdzenia. Podobnie jak w poprzednim przypadku, brak właściwego napięcia w danym punkcie informuje nas o usterce w bloku poprzedzającym.

    Spójrzmy na powyższy schemat: wystarczy, że uszkodzeniu ulegnie dioda zabezpieczająca, aby cała syrena przestała działać, dlatego też napięcie sprawdzamy zarówno przed nią, jak i za nią. W obu przypadkach powinno to być 12 V. Jeśli uszkodzeniu uległa właśnie ta dioda, a nie mamy na wymianę takiej samej, możemy użyć inną diodę prostowniczą pamiętając jednak, że będzie przez nią płynął prąd prawie jednoamperowy, więc musi ona ten prąd wytrzymać.

     Kolejnym ważnym punktem pomiaru jest zasilanie generatora tonu. Powinno być na nim napięcie wskazane przez wartość diody Zenera, czyli w tym przypadku 3 V. W niektórych przypadkach może to być typowe napięcie dla tego typu elektroniki, czyli 5 V. O poprawnym napięciu decyduje wartość podana na diodzie Zenera lub scalonym stabilizatorze napięcia.

Co zrobić, gdy nadal nie potrafimy naprawić syreny, czyli metoda Macajewa

     Jeśli mamy problem z zastosowaniem powyższych metod lokalizacji usterki, możemy użyć metody najbardziej prostej, czyli wymontowywać każdy element z osobna i sprawdzać, czy jest sprawny. W ciemno można obstawiać, że zazwyczaj problem z syreną będzie spowodowany uszkodzeniem diody zabezpieczającej lub któregoś z tranzystorów. 

     Metoda ta w żargonie elektroników nazywa się metodą Macajewa, ponieważ po omacku „macamy” po kolei poszczególne elementy w nadziei na to, że uda się nam trafić na właściwy (czyli uszkodzony) element.

     Mając większą wiedzę i doświadczenie, intuicyjnie już wiemy, które podzespoły w pierwszej kolejności warto „pomacać”. Metoda ta często sprawdza się w przypadku naprawy urządzeń, do których nie posiadamy schematu, a nie chce się nam go samemu rozrysowywać z płytki.

    Poniżej przedstawiamy filmik obrazujący temat tego artykułu:

  

Ciekawe artykuły:

• Jak naprawić modem internetowy
• Jak naprawić suszarkę do paznokci (lampę UV)
• AntyNoble - śmieszne badania naukowe

    
    Zapoznaj się z innymi artykułami. Przejdź do zakładki Spis artykułów.