W ostatnim
artykule poświęconym hieroglificznym słowom prezentujemy
listę prawie stu egipskich bogów, bóstw i półbogów zapisanych w
hieroglifach. Czasem w inskrypcjach spotykamy całe rady bogów, a
przy każdym hieroglify podają imię danego boga. Dobrym tego
przykładem jest jedna z kart księgi umarłych, którą podawaliśmy
w artykule pt. „Odczytywanie hieroglifów”, na której to
widzimy Sąd Umarłych z całym gremium najważniejszych bogów – a
przy każdym oczywiście podpis, kto to jest.
Jako
uzupełnienie materiałów źródłowych podajemy także podstawowe
dane o prezentowanych bogach, które mogą być pomocne w ich
identyfikacji, a więc przede wszystkim ikonografia i święte
zwierzę. Jest to szczególnie przydatna wiedza, gdyż czasami
egipscy skrybowie – z braku miejsca lub ochoty – zapisywali
imiona bogów w sposób symboliczny. Stąd właśnie w imieniu
faraona „Totmes” widzimy ptaka o nazwie ibis, ale nie czytamy to
imię jako „Syn ibisa”, tylko jako „Syn Tota”, bo ibis jest
świętym ptakiem boga Tota.
Z uwagi na
różne historyczne rozbicia dzielnicowe starożytnego Egiptu (Dolny
i Górny Egipt, kulty lokalne), w wierzeniach Egipcjan odnajdujemy
wielu bogów mających pod swym patronatem te same obszary (bóg
nieba, księżyca itd.), co często łączyło się z brutalną walką
kapłanów o wpływy, stąd też w starożytnym Egipcie obserwujemy
znane w historii kultury zjawisko łączenia podobnych bogów w
jednego – jako jeden bóg o wielu wcieleniach. Tak było, chociażby
z bogiem Re, który został połączony z bogiem Amonem (gdy do
władzy doszedł faraon z konkurencyjnej niż dotychczas dzielnicy
Egiptu) i odtąd występował Amon-Re, jako najważniejszy bóg
Egiptu.
Bogowie starożytnego Egiptu
Imiona bogów w hieroglifach |